Nigeria TV Info

Ọrụ Ọchịchị Ohi, Ndọrọ Ndọrọ Ọchịchị Ya, na Ndị Na-eme Ya: Ihe Ụjọ Na-akawanye Mma Maka Nchebe Ụwa

ABUJA — Ọ bụ ezie na Onyeisi Bola Ahmed Tinubu ekwupụtala na arụmụka na mmejọ aghala “ọnwụla” na Nigeria, ndị ọkachamara na-akọwa na enweghị nchebe, karịsịa ọrụ ọjọọ nke ndị omekome, ka na-emebi nkwụsi ike nke mba ahụ.

Ọrụ ọjọọ nke ndị omekome abụrụla otu n’ime ihe ịma aka kachasị ọsọ n’ike na Nigeria, na-adọta ndị agha si n’ógbè West na Central Africa. Dị ka National Bureau of Statistics (NBS) si kwuo, ndị Naijiria kwụrụ ₦2.2 trillion ($1.41 billion) dị ka ego ịkwụ ụgwọ ndị omekome n’afọ mbụ nke ọchịchị Tinubu, ebe ọkara nke ego a dị na North-West.

National Human Rights Commission (NHRC) kọọrọ na naanị na April 2025, e gburu ndị Naijiria 570 n’ime mwakpo mmadụ 378, karịsịa n’okporo ụzọ na ime obodo ebe a na-eme ọrụ ugbo. Ndị omekome aghọwo ndị obi ike nke ukwuu, na-akpọsa onwe ha n’ime mgbasa ozi mmekọrịta, na n’ọnọdụ ụfọdụ, na-egbu ndị e ji ego kwụọ ụgwọ mgbe e mesịrị. Na March 2025, mmadụ 35 n’ime ndị a jidere na Banga Village, Kauran Namoda LGA, Zamfara State, a kọrọ na e gburu ha n’agbanyeghị na a kwụrụ ụgwọ ịkwụsị mwakpo.

Gọvanọ Steeti Zamfara, Dauda Lawal, kwuru na ọ nwere ike kpochapụ ọrụ ọjọọ nke ndị omekome n’ime steeti ya n’ime ọnwa abụọ ma ọ bụrụ na a nye ya ikike zuru oke na ndị agha. “Ebe onye isi ndị omekome nọ na Zamfara State, amaara m. Site na ekwentị m, m nwere ike igosi gị ebe ha nọ taa,” ka o kwuru. Otú ọ dị, ọ kpọrọ ihe mgbochi ikike ya na ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke enweghị nchebe, nke o kwuru na ọ na-egbochi mgbalị iji kwụsị nsogbu ahụ.

Gọvanọ Lawal akpọkwara onye gara aga ya bụ nke ugbu a Minista steeti maka Nche, Bello Matawalle, na nkwenye na ọ metụrụ ọrụ ọjọọ aka, nke Matawalle jụrụ. Nsogbu a na-egosipụta esemokwu dị n’etiti ọchịchị steeti na nke etiti n’ịlụso nsogbu nchebe ọgụ.

Ndị ọkachamara na-akọwa na mgbe ọrụ ndị omekome ka bụ ọrụ na-eweta uru maka ndị na-eme ya, usoro mba maka nchebe ka nwere ike ịpụta. Ịkpọ oku maka nkwupụta mberede ma ọ bụ iwepụ gọvanọ nwere ike ọ gaghị edozi nsogbu sistemik. Ndị ọkachamara na-ekwu na inye obodo ikike ichebe onwe ha na ime ka ebe ime obodo dị nchebe nwere ike ịbụ azịza kacha ngwa ngwa ma rụọ ọrụ nke ọma.

Ka Nigeria na-eme ememe “ikpeazụ nke mmejọ na arụmụka,” ndị obodo ka na-eche ihu ihe egwu kwa ụbọchị site na ndị agha, nke na-egosi na ọgụ maka nchebe mba ka dị anya imecha.